Vanaf mei 2019 zijn de verschillende klimaattafels een aantal keer bij elkaar gekomen. Ze hebben met elkaar gesproken over plannen, oplossingen en gedurfde stappen die ze met hun tafel kunnen nemen. De eerste voorstellen lagen medio september op tafel. Na een doorrekening van die plannen op CO2-vermindering en aanpassingen, ligt er nu een akkoord vol concrete plannen waar alle partijen hun handtekening onder kunnen zetten. Hieronder lees je precies welke deals er allemaal zijn.
Klimaatdeals Algemeen
Geen klimaat deals gevonden.
Klimaatdeals Haven en industrie
Deal 1: Investeringsagenda energietransitie Haven Industrieel Complex
Er zijn veel investeringen nodig in de regio Rotterdam. Daarvoor stellen we een investeringsagenda samen.
Samenvatting
Voor de investeringsagenda moeten er twee zaken gelijktijdig worden uitgevoerd: Op korte termijn moet de energie-infrastructuur worden aangepast en gerealiseerd, zoals verzwaring van het elektriciteitsnet, waterstof en transport en opslag van CO2, uitbreiding van warmte en stroomnetwerken. Tegelijkertijd moeten projecten van voldoende omvang worden gestart of versneld. Hiermee worden de aanloopkosten van infrastructurele investeringen gerechtvaardigd en wordt er een kansrijke situatie gecreëerd om na 2025 door te bouwen. Dit stimuleert vervolgens investeringen door bedrijven die zekerheid over voorwaarden nodig hebben. We maken een overzicht van alle geplande en benodigde projecten en wat er financieel nodig is.
Deelnemende partijen
Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, de bij Deltalinqs aangesloten bedrijven van het Haven-industrieel complex, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Afgelopen jaar is in het kader van de aanpassingen aan de energie-infrastructuur begonnen aan de Cluster energiestrategie (CES) en het Data Safehouse. Dat laatste richt zich op de behoefte aan een plek waar energieleveranciers, netbeheerders en infrastructuurpartijen bedrijfsgevoelige data over de energiedragers als elektriciteit en waterstof van bedrijven kunnen inzien, zonder daarmee - bijvoorbeeld - de Mededingingswet te overtreden.
Door een onzeker investeringsklimaat/coronacrisis/CO2-heffing wel/niet en de stikstofcrisis, zijn grote investeringen het afgelopen jaar achtergebleven. Bovendien is meer regie van het Rijk nodig op de ontwikkeling van de energie infrastructuur. In 2021 wordt de CES afgerond en worden de eerste bedrijven aan het Data Safehouse gekoppeld. De projecten die investeringen van het bedrijfsleven vragen, worden aan de klimaattafel gemonitord (met in acht name van de concurrentie regels). In 2022 wordt er een pilot van het Data Safehouse uitgevoerd.
Deal 2: Arbeids- en scholingsagenda energietransitie
Voor de energietransitie is human capital (totale kennis en vakmanschap van werknemers) een voorwaarde voor succes. Daar gaan de regionale overheid (gemeente en provincie), onderwijs- en kennisinstellingen en bedrijfsleven zich gezamenlijk voor inzetten.
Samenvatting
De Energietransitie is een banenmotor en vraagt om andere vaardigheden. Arbeidsmarkt en scholing zijn belangrijke factoren in de transitie naar een duurzame economie. Om de klimaatdoelen te halen zijn vele tienduizenden extra arbeidskrachten nodig. In zo’n arbeidsmarkt, waarin nieuwe kansen voor de economie en werkgelegenheid worden verzilverd, een gebrek aan goed geschoold personeel moet worden voorkomen, is dialoog en gezamenlijke inzet van regionale overheid (gemeente en provincie), onderwijs en kennisinstellingen en bedrijfsleven noodzakelijk. De uitvoering ligt in handen van de organisatie van het Rotterdams Leerwerkakkoord.
Deelnemende partijen
Deltalinqs, Havenbedrijf Rotterdam, Vakbonden CNV / FNV, Werkgeversvereniging AWVN, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Door de coronacrisis is er extra aandacht voor het belang van sociale innovatie en “van werk naar werk-trajecten” binnen het Leerwerkakkoord. Inrichting van het Rotterdams scholingsfonds is als transitiefonds in te zetten.
De samenwerking van de Leerwerkakkoorden Energietransitie, Haven en Logistiek levert in 2021 een presentatie met facts & figures over het onderwerp energietransitie op de arbeidsmarkt. In 2030 zal de arbeidsmarkt genoeg zijn voorbereid om een transitie van human capital (totale kennis en vakmanschap van werknemers) mogelijk te maken.
Deal 3: Versnellingshuis energietransitie Haven en Industrieel Complex
We richten een versnellingshuis in, dat helpt barrières weg te nemen die verduurzamingsprojecten in de haven ondervinden op het gebied van regelgeving, financiën en vergunningen.
Samenvatting
Het versnellingshuis gaat ondersteuning geven bij het vinden van financiering en het wegnemen van barrières in de regelgeving. Zo zorgen de partijen er met elkaar voor dat innovatieve projecten gericht op de toepassing van waterstof, industriële elektrificatie, industriële restwarmte en circulaire processen naar de volgende fases (van pilot naar opschaling) in investeringstrajecten worden versneld.
Deelnemende partijen
Ministerie van Economische Zaken & Klimaat, Provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), Deltalinqs, Havenbedrijf Rotterdam, Economic Board Zuid-Holland, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Het Versnellingshuis is opgezet, en functioneert zoals gehoopt. In 2021 is het Versnellingshuis opgeschaald en intensiever bekend gemaakt bij de bedrijven van het Haven-industrieel complex.
Deal 4: Grootschalige productie, import en toepassing van waterstof
Partijen gaan zich samen inzetten om projecten uit te voeren gericht op de toepassing van waterstof.
Samenvatting
Het Haven-industrieel complex wil dé waterstofhub van Europa zijn, waar waterstofimport, -productie en -gebruik op zeer grote, industriële, schaal tot stand komt. Het project H-vision moet leiden in de productie van blauwe waterstof, uit raffinaderijgas en een beetje aardgas. Met grootschalige productie van blauwe waterstof kan de industrie verduurzamen en de waterstofeconomie op gang brengen. Daarnaast zal de productie van groene waterstof worden opgevoerd. Hier zijn meer en grotere electrolysers voor nodig en een Integratie van de aanlanding van elektriciteit van wind op zee.
Deelnemende partijen
Raffinaderijen en chemische bedrijven, Gasunie, Havenbedrijf Rotterdam, Provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Doorlopend worden zaken opgestart of een stap verder gebracht: projecten en infrastructuur. Bedrijven als Air Liquide, Vopak, Shell, BP, ExxonMobil, Gasunie, AirProducts, Eneco, Nouryon hebben projecten bekend gemaakt. Ze werken toe naar final investment decisions.
Deal 5: Industriële elektrificatie
Industrieprocessen die warmte gebruiken tot circa 300 graden Celsius worden zo veel mogelijk geëlektrificeerd, met als doel het terugdringen van het gebruik van aardgas.
Samenvatting
De bouw van grote windparken op zee, zorgt voor de aanlanding van aanzienlijke hoeveelheden elektriciteit die in de industrie gemakkelijker geabsorbeerd kan worden dan in de rest van het energiesysteem. De backbone voor elektrificatie die hiermee ontstaat, kan tevens het systeem balanceren. Om innovaties te stimuleren, wordt een field lab ontwikkeld. Verder werken we aan pilotprojecten en de ontwikkeling van een duurzame Back-up Boiler voor stoomnetwerk Botlek.
Deelnemende partijen
TNO, FME, Deltalinqs, Havenbedrijf Rotterdam, InnovationQuarter, Gemeente Rotterdam en PZH steunen het lab.
Stand van zaken
Het Fieldlab Industriële elektrificatie is opgericht met ondersteuning vanuit de gemeente Rotterdam, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de door de Provincie Zuid-Holland gemobiliseerde Europese fondsen.
In 2021 wordt gestart met het faciliteren van de eerste industriële elektrificatieprojecten en het uitvoeren van een systeemstudie inzake de elektrificatie van de haven.
Verder is de routekaart Industriële Elektrificatie gemaakt. Hierin staat hoeveel potentieel elektrificatie heeft en wat de voorwaarden voor succes zijn. Leden van de tafel (waaronder de voorzitter) zaten in de begeleidingsgroep.
Deal 6: Duurzame warmte vanuit de industrie
We dragen bij aan het realiseren van een warmtetransportnet in Zuid-Holland, waardoor we met restwarmte, warmte uit geothermie en andere lokale warmtebronnen steden in Zuid-Holland, de glastuinbouw en bedrijven van warmte kunnen voorzien.
Samenvatting
Een warmtetransportnet in Zuid-Holland moet de basis leggen voor verduurzaming van het energiesysteem, zorgen voor leveringszekerheid en een katalysator vormen voor (lokale) duurzame bronontwikkeling. Partijen spannen zich in om belemmeringen weg te nemen, die het tot stand komen van een warmtenet in de provincie verhinderen. Eén van de projecten is WarmtelinQ: een ondergrondse leiding waarmee restwarmte uit de Rotterdamse haven kan worden gebruikt om huizen en bedrijven in Zuid-Holland te verwarmen. Een van de onderdelen van het tracé, van Vlaardingen naar Den Haag, staat ook bekend onder de naam Leiding door het Midden.
Deelnemende partijen
Deltalinqs, de bij Deltalinqs aangesloten bedrijven van het Haven-industrieel complex., Havenbedrijf Rotterdam, Provincie Zuid-Holland, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Op 8 november 2021 heeft Gasunie aangegeven definitief door te willen gaan met de aanleg van WarmtelinQ (WLQ), de pijpleiding die Rotterdamse restwarmte uit de haven naar onder andere Den Haag brengt. In de gemeenteraad van Den Haag is daarop besloten om bij de Raad van State in bezwaar te gaan tegen het provinciaal inpassingsplan (PIP) van WarmtelinQ.
De WLQ-leiding zou ook de basis kunnen vormen voor een verdere aftakking naar Leiden (WLQ+). Op 14 oktober 2021 besloot de Rotterdamse raad echter om geen additionele financiering beschikbaar te stellen aan het Warmtebedrijf Rotterdam (WbR). Meerdere conditionele voorwaarden die de raad aan WbR gesteld had bleken niet goed ingevuld. WbR kon daarom geen transportovereenkomst sluiten met Gasunie voor de WLQ+. Daarmee werd de realisatie van de WLQ+ onzeker. Gasunie onderzoekt samen met haar partners in hoeverre de WLQ+ gerealiseerd kan worden. WbR is hier geen partij meer in.
Deal 7: Benutten van reststromen, biomassa, CO2 in het Haven en Industrieel Complex
We richten ons op het benutten van reststromen, biomassa en CO2 in industriële processen.
Samenvatting
Op termijn zal de industrie in de haven van Rotterdam voor een belangrijk deel zijn gebaseerd op circulaire en hernieuwbare koolstoffen, duurzame biomassa en waterstof. De haven is dan de nationale en internationale hub voor de import, export, distributie en verwaarding van reststromen, CO2 en duurzame biomassa. De realisatie van de eerste nieuwe fabrieken en waardeketens, georganiseerd in clusters ter ondersteuning van de grondstoffentransitie, zijn belangrijke bouwstenen op weg naar een circulaire grondstoffen economie.
Deelnemende partijen
InnovationQuarter, Gemeente Rotterdam, diverse start-ups en chemische bedrijven
Stand van zaken
In het afgelopen jaar was er een gezamenlijke ingezet op regionale versnelling van kansrijke circulaire projecten middels het zogenaamde HIC-lijst overleg. De focus ligt op enkele projecten die zich richten op chemische recycling, biogrondstoffen en CO2-verwaarding. De Zuid-Hollandse biobased propositie is ontwikkeld en kansen voor Biorefining cluster HIC zijn geïdentificeerd. Ook is er een Lobby rondom chemische recycling knelpunten vanuit het Havenbedrijf ingezet.
In samenwerking met SmartPort startte Deltalinqs en andere partijen in 2022 een onderzoek naar de vervangingsopgave van ruwe olie door alternatieve grondstoffen voor het Rotterdamse HIC. Het doel is een realistisch beeld te krijgen van de potentie van alternatieven, zoals synthetische gassen, biomassa en chemische recycling van plastics.
Daarnaast brengt Deltalinqs met betrokken bedrijven in kaart voor welke toepassingen synthetische gassen/biobased grondstoffen en brandstoffen/chemische recycling plastics geschikt zijn, welke belemmeringen we moeten overwinnen en hoe we praktische stappen vooruit kunnen zetten.
Ondertussen worden innovators gesteund via het versnellingshuis en het Energietransitie Fonds.
Klimaatdeals Gebouwde omgeving
Deal 8: Woningen, kantoren en winkels aardgasvrij en duurzaam
Bouwinvest maakt haar hele bezit in Rotterdam energieneutraal en aardgasvrij.
Samenvatting
Bouwinvest is een landelijk opererende belegger in vastgoed met ongeveer 1200 woningen, 2 kantoorgebouwen en 2 winkelcentra in Rotterdam. In 2045 zorgen zij dat het hele bezit energieneutraal en aardgasvrij is. In samenwerking met de gemeente Rotterdam ontwikkelen zij ook het aanbieden van nieuwe mobiliteitsoplossingen zodat de stad gezond en aantrekkelijk wordt. In totaal gaat het om ruim 350 woningen en 70.000 m2 commercieel vastgoed. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, de14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Bouwinvest, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Of en hoe de klimaatdeal ten uitvoer zal worden gebracht hangt daarna af van rijksbeleid en financiering. Aan de hand van deze inzichten wordt de klimaatdeal nog verder geconcretiseerd.
Verder wordt er in 2022 gewerkt aan een 6-tal verduurzamings-projecten voor (huurder participatie en planvoorbereiding) en afstemming transitie op de meerjarig onderhoud en verduurzaming.
Deal 9: Havensteder aardgasvrij en duurzaam
Havensteder heeft de intentie om 2.300 woningen in Rotterdam aardgasvrij te maken.
Samenvatting
Havensteder heeft de intentie om 2.300 woningen aardgasvrij te maken in Rotterdam. Ze onderzoeken of 1.500 woningen in Bospolder-Tussendijken aan kunnen sluiten op het stadsverwarmingsnet. Door te verbeteren of vervangen worden nog eens 800 woningen aardgasvrij. Daarnaast zet Havensteder fors in op extra isolatie van woningen. Havensteder investeert in klimaatadaptatie en onderzoekt de mogelijkheden van circulariteit. Zo levert Havensteder een belangrijke bijdrage aan de CO2-reductie in Rotterdam. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Havensteder, Energiebedrijf Eneco, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Energietransitie
In gebiedsaanpak Tussendijken is de uitvoering gestart om de eerste fase, 360 woningen aardgasvrij te maken en te isoleren. In totaal haalt Havensteder in dit project 1300 woningen van het aardgas.
In Ommoord worden 525 woningen aardgasvrij gemaakt en geïsoleerd in de periode 2020-2022, door een aansluiting op het warmtenet van Eneco.
In Lage Land is een verbeterproject gestart voor 700 woningen waar Havensteder de woningen isoleert en voorbereid op de stap naar aardgasvrij. Deze stap naar aardgasvrij is onderdeel van de tender die samen met de gemeente Rotterdam, Woonstad en gemeente Capelle is uitgezet.
Circulair
De pilot Hartenruststraat heeft geen circulaire nieuwbouw opgeleverd, maar wel veel inzichten om toch meer circulair te gaan werken. Deze, en andere, inzichten zijn in een Circulair Programma verwerkt.
Klimaatadaptatie
Souterrain-herstel wordt gelijktijdig met funderingsherstel uitgevoerd. Op twee locaties is gestart in 2021.
Duurzame Daken Kansenkaart voor Havensteder is ontwikkeld, waaruit blijkt op welke daken waterberging mogelijk is.
Deal 10: Hoek van Holland naar aardgasvrij
Woningbouwvereniging Hoek van Holland wil haar bezit verduurzamen en aardgasvrij maken.
Samenvatting
Woningbouwvereniging Hoek van Holland gaat samen met de gemeente Rotterdam onderzoek doen naar de mogelijkheden van een warmtenet of andere duurzame bronnen. Daarbij wordt ook gekeken of andere vastgoedeigenaren kunnen aansluiten, met als doel lagere kosten en lasten. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Woningbouwvereniging Hoek van Holland, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
In de verkenning van Hoek van Holland is gezamenlijk onderzocht wat de kansen zijn voor een gebiedsaanpak aardgasvrij. Hieruit kwam naar voren dat dit nog niet haalbaar en betaalbaar is. Woningbouwvereniging Hoek van Holland gaat in de tussentijd verder met het zelfstandig verduurzamen van haar bezit.
In 2022 start woningbouwvereniging Hoek van Holland met de verduurzaming van circa 500 woningen van gemiddeld label D/E naar label A.
Deal 11: Verduurzamingstoolbox voor makelaars
We hebben samen met drie NVM makelaars een toolbox ontworpen, die op eenvoudige wijze informatie geeft over de mogelijkheden en kansen om woningen te verduurzamen en aardgasvrij te maken.
Samenvatting
De makelaars kunnen deze toolbox gebruiken om hun klanten te informeren en daarmee de energietransitie te stimuleren. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Spindler Makelaardij, Comfort Makelaardij, Thijs Meijer Makelaardij, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De toolbox wordt gebruikt door de direct betrokken makelaars. Als gevolg van COVID-19 is de adoptie door andere bij de NVM aangesloten makelaars vertraagd. Wel zijn er door de gemeente gesprekken gevoerd over de inzet in enkele gebiedsaanpakken.
De intentie is om de Toolbox tijdens een ledenvergadering van de NVM-makelaars te presenteren en standaard te laten gebruiken.
Deal 12: Rotterdam-Centrum aardgasvrij en duurzaam
Manhave bezit woningen, winkels en kantoren in het centrum van Rotterdam. Zij streven naar een klimaatneutraal bezit in 2030.
Samenvatting
Manhave gaat samen met andere stakeholders en vastgoedeigenaren onderzoeken hoe een klimaatneutraal bezit in het centrum mogelijk gemaakt kan worden. In totaal gaat het om het verduurzamen en aardgasvrij maken van circa 230 eenheden (woning/winkels/kantoren). Verder is 7 Square Endeavour bezig met een warmte-koude opslag installatie voor Lumière en City House. Met daarnaast eventueel een warmte-koude uitwisseling met De Doelen. Manhave onderzoekt tevens of er zonnepanelen kunnen worden geplaatst op een deel van haar bezit. Daarnaast openen zij in 2023 een duurzaam boetiek hotel met een daktuin welke toegankelijk is voor het publiek genaamde The Lobby.
Deelnemende partijen
Manhave, Gemeente Rotterdam, 7 Square Endeavour, Eneco.
Stand van zaken
Manhave gebruikt de natuurlijke vervangingsmomenten om hun bezit op te knappen en aan te sluiten op het veelal reeds aanwezige warmtenet. Daarnaast heeft zij geparticipeerd in een pilot omtrent kookgas. De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Inmiddels is de samenwerkingsovereenkomst getekend tussen 7 Square Endeavour, Eneco Warmte & Koude Leveringsbedrijf B.V., De Doelen, Manhave City House B.V, Theater Rotterdam, Arcadis en Gemeente Rotterdam. In 2022 wordt het energieplan verder uitgewerkt met Eneco en 7 Square Endeavour.
In 2022 gebruikt Manhave de natuurlijke vervangingsmomenten om hun bezit op te knappen en aan te sluiten op het veelal reeds aanwezige warmtenet. Daarnaast participeren zij in een pilot omtrent kookgas.
Deal 13: 110-Morgen naar aardgasvrij en duurzaam
Woningbouwvereniging Onze Woning wil haar bezit extra verduurzamen en aardgasvrij maken.
Samenvatting
Onze Woning is een kleine woningbouwvereniging met ongeveer 1350 woningen. Deze vereniging wil haar bezit extra verduurzamen en aardgasvrij maken. Samen met de gemeente Rotterdam doen zij een onderzoek naar mogelijkheden om aan te sluiten op stadsverwarming of andere duurzame bronnen. Ook willen zij aansluiten bij andere onderzoeken en initiatieven in de wijk 110-morgen in Rotterdam. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Onze Woning, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Woningbouwvereniging Onze Woning is gefuseerd met Habion en heeft daarmee de gewenste slagkracht geborgd om uitvoering te geven aan de in de klimaatdeal omschreven ambities. De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Of en hoe de klimaatdeal ten uitvoer zal worden gebracht hangt daarna af van rijksbeleid en financiering. Aan de hand van deze inzichten wordt de klimaatdeal nog verder geconcretiseerd.
In 2022 worden er ruim 90 woningen van 1 complex verduurzaamd (extra dakisolatie, nieuwe kozijnen met HR++ beglazing, paneel isolatie, nieuwe individuele HR 107 ketel, MV met CO2 sturing).
Daarnaast is de voorbereiding gestart voor nog een complex van in totaal 144 woningen welke worden verduurzaamd (extra dakisolatie, nieuwe kozijnen met HR++ beglazing, paneel isolatie, nieuwe individuele HR 107 ketel, MV met CO2 sturing) planning moet nog worden opgemaakt, deze werkzaamheden worden opgestart in 2022/2023.
Deal 15: Rozenburg aardgasvrij en duurzaam
Ressort Wonen wil haar gehele bezit in Rozenburg, verduurzamen en aansluiten op het warmtenet.
Samenvatting
Ressort Wonen wil haar gehele bezit in Rozenburg, zo’n 2300 woningen, aansluiten op het warmtenet. Tevens wil ze ook trekker zijn om de aanpalende particuliere woningen ook aan te sluiten. Verschillende woningen krijgen zonneboilers en zonnepanelen. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Ressort Wonen, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Het participatieproces met bewoners, en de gesprekken tussen gemeente, Ressort Wonen en te selecteren warmtebedrijf moet duidelijk maken of er een haalbaar en betaalbaar aanbod richting bewoners kan worden gedaan. Momenteel wordt gezamenlijk een aanbesteding voorbereid om een warmtebedrijf te selecteren.
Op dit moment is het ondoenlijk om een prognose te geven over aansluiting op restwarmte. Ressort Wonen is hierin afhankelijk van de uitkomsten en snelheid van aanbesteding welke de gemeente aan het voorbereiden is.
Daarnaast heeft Ressort Wonen in 2021 de volgende verduurzamingsmaatregelen genomen:
· 342 woningen voorzien van voorzieningen voor elektrisch koken
· 503 grondgebonden woningen voorzien van zonnepanelen
· 4 gestapelde bouw complexen voorzien van zonnepanelen
· 1 complex is voorzien van een iwell batterij
In 2022 gaat Ressort Wonen de volgende verduurzamings-maatregelen nemen:
· 400 woningen voorzien van voorzieningen voor elektrisch koken (daarna 50 woningen per jaar)
· 560 grondgebonden woningen voorzien van zonnepanelen
· 6 gestapelde bouw complexen voorzien van zonnepanelen (excl. VvE complexen)
Deal 16: Prinsenland/Lage Land aardgasvrij
Vesteda wil voor het deel van haar bezit dat nog op aardgas is aangesloten, de haalbaarheid onderzoeken om mee te gaan met de eerste tranche van de gebiedsaanpak in de overstap op stadsverwarming.
Samenvatting
Het bezit in Rotterdam van Vesteda, een institutionele belegger met huurwoningen in het midden en hoger segment is grotendeels al aangesloten op stadsverwarming. Onderzocht wordt of het deel van haar bezit dat nog op aardgas is aangesloten (156 eenheden) ook kan worden aangesloten op de stadsverwarming, als onderdeel van de gebiedsaanpak Prinsenland/Lage Land.
Deelnemende partijen
Vesteda, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De gebiedsaanpak Prinsenland/Lage Land is in voorbereiding.
Deal 17: Woonbron Aardgasvrij en duurzaam
Woonbron wil in Rotterdam een stevige bijdrage leveren aan CO2-reductie en het aardgasvrij maken van de Rotterdamse woningvoorraad.
Samenvatting
Woonbron zet tot 2030 in op het isoleren van woningen, het verduurzamen van installaties en verlichting èn op het aansluiten van haar bezit op het warmtenet. Woonbron gaat met de gemeente en bewoners aan de slag met klimaatadaptieve maatregelen. Huurders van eengezinswoningen hebben al de mogelijkheid te kiezen voor zonnepanelen, de mogelijkheden voor bewoners van woongebouwen wil Woonbron uitbreiden. Woonbron bevordert het hergebruik van materialen door circulair te slopen. Verkend wordt de komende periode hoe ook in andere bouwfases circulariteit kan worden toegepast. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Woonbron, Energiebedrijven, Bewoners en VvE’s, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Of en hoe de klimaatdeal ten uitvoer zal worden gebracht hangt daarna af van rijksbeleid en financiering. Aan de hand van deze inzichten wordt de klimaatdeal nog verder geconcretiseerd.
Over de verschillende ambities:
A. Woonbron heeft de eerste 56 woningen uit de raamovereenkomst met Vattenfall in IJsselmonde aardgasvrij gemaakt.
B. Woonbron heeft een overeenkomst gesloten met Vattenfall om 564 woningen in Hoogvliet aardgasvrij te maken. De eerste 289 woningen in Hoogvliet zijn ook al aangesloten op het warmtenet.
C. In het kader van Warmte op Zuid onderzoekt Woonbron mogelijkheden om meer woningen aardgasvrij te maken.
D. Woonbron heeft de intentieovereenkomst Klimaatadaptatie met het Rotterdamse Weerwoord ondertekend en heeft op Heijplaat een binnentuin klimaatadaptief gemaakt. Op de plaats van gesloopte panden in Dordrecht doen wij een proef met biodiversiteit, wij zaaien inheemse planten in en monitoren de gevolgen voor de biodiversiteit. De ervaringen brengen wij z.s.m. ook naar ons Rotterdamse bezit.
E. Het zonnepanelenprogramma voor individuele woningen loopt Woonbron-breed. Binnenkort wordt de 1000e woning voorzien van zonnepanelen.
F. Woonbron heeft het contract met onze circulaire slooppartner New Horizon tot eind 2022 verlengd
Deal 18: Woonstad aardgasvrij en duurzaam
Woonstad Rotterdam werkt al lang aan de verduurzamingsopgave van haar (huur)woningen in Rotterdam. In de periode tot 2030 worden nog meer woningen aardgasvrij en bij renovatieprojecten wordt gebruik gemaakt van klimaatadaptatie, circulariteit, LED verlichting en zonnepanelen.
Samenvatting
Als onderdeel van de klimaatdeal wil Woonstad Rotterdam zich inspannen om in de periode tot 2030 ongeveer 8000 woningen aardgasvrij te maken. Daarnaast wil Woonstad Rotterdam onderzoeken welke (extra) maatregelen nodig zijn om bij renovatie of nieuwbouw hevige regenval netjes op te vangen, zodat straten en huizen droog blijven. Ook plaatst Woonstad Rotterdam LED verlichting in al haar complexen (gereed in 2021) en waar mogelijk zonnepanelen. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken, 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Woonstad en haar bewoners, Energiebedrijven, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Of en hoe de klimaatdeal ten uitvoer zal worden gebracht hangt daarna af van rijksbeleid en financiering. Aan de hand van deze inzichten wordt de klimaatdeal nog verder geconcretiseerd.
A t/m C: Aardgasvrij
Van de klimaatdeal zijn (cumulatief sinds het sluiten) de volgende woningaantallen gerealiseerd:
Pendrecht – 550 (fase 1)
Prinsenland / Het Lage Land – 1100
Overschie – 360 woningen aangesloten op lokaal warmte-eiland (met tijdelijke gasketel); op termijn op te nemen in stadswarmtenet.
Daarnaast zijn intensieve gesprekken gevoerd over volgende fasen nieuw op te starten gebiedsaanpakken aardgasvrij in Pendrecht (Zuid en Noord), Feijenoord en Prinsenland / Het Lage Land.
D: Klimaatadaptatie
We hebben de intentieverklaring ondertekend met het Rotterdams Weerwoord, gemeente en de andere 3 grote woningcorporaties. Doel is om de samenwerking op het vlak van klimaatadaptatie te vergroten.
Daarnaast hebben we bij meerdere projecten klimaat adaptieve maatregelen genomen, waaronder groene daken. En we hebben de eerste stappen gezet richting beleid voor zomercomfort (tegen hittestress).
E: Energievraag verduurzamen
Start pilot energie coöperatie (zonnepanelen op maatschappelijk vastgoed en appartementencomplexen, waar huurders van kunnen profiteren).
Elektrisch koken wordt nu waar mogelijk toegepast bij mutatie (in woningen > bouwjaar 1975)
F: Circulair
· Circulaire aanbesteding Oost-Sidelinge (Overschie) is afgerond en het project is nu in de ontwerpfase
· Consignatie overeenkomst circulaire sloop gesloten
· Circulaire sloop van de Mijnkintbuurt is gestart
· Circulair materiaalgebruik toegepast bij diverse projecten (o.a. Maurits Jacob, Prinsessenflats, Wolphaertsstraat)
G: Mobiliteit
De genoemde pilot rond deelmobiliteit is niet tot wasdom gekomen. Wij waren daarin geen trekkers
Deal 50: Energiemaatregelen en verduurzaming door Heimstaden
Woningverhuurder Heimstaden gaat haar 1250 woningen aanpakken, met als doel haar vastgoed verduurzamen en geschikt maken voor een toekomst zonder aardgas.
Samenvatting
Heimstaden gaat al zijn 100% eigendom-woningen verduurzamen, door deze beter te isoleren door de schil aan te pakken, comfortabeler te maken en - waar het kan- over te stappen op de meest duurzame warmtebron. Heimstaden zet verduurzamen doorlopend op de agenda bij vve’s waar Heimstaden niet 100% eigendom heeft en stimuleert vve-leden om mee te doen. Deze klimaatdeal is onderdeel van de samenwerking tussen gemeente Rotterdam en vastgoedpartijen in de vijf gebiedsaanpakken 14 verkenningen en de Rotterdamse Transitievisie Warmte, alle gericht op het aardgasvrij maken van wijken.
Deelnemende partijen
Heimstaden, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De 14 verkenningen Aardgasvrij zijn uitgevoerd en vormen de basis voor de Rotterdamse Transitievisie Warmte (juni 2021 vastgesteld). De uitkomsten geven aan of het haalbaar en betaalbaar is om in de verkende gebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij te starten en daarmee de strategie om de klimaatdeal ten uitvoer te brengen. Of en hoe de klimaatdeal ten uitvoer zal worden gebracht hangt daarna af van rijksbeleid en financiering. Aan de hand van deze inzichten wordt de klimaatdeal nog verder geconcretiseerd.
Verder lopen er in 2022 diverse duurzaamheidsprojecten:
1. Afronding verduurzaming Grassen-buurt 56 woningen naar label A & B.
2. In de wijk Heindijk stappen wij over op stadswarmte met 11 woningen en verduurzamen we. De overige 25 woningen verduurzamen wij alleen van buiten.
3. In 2022 verbeteren we de schil bij nog eens 114 woningen, varierend van dakisolatie tot het plaatsen van isolerend glas. Verbetering leidt tot een label C.
4. Routekaart opstellen voor alle woningen tot en met 2030
Deal 51: Energiemaatregelen en verduurzaming door VVE Netwerk Rotterdam
Het VVE Netwerk Rotterdam gaat bevorderen dat dat Verenigingen van Eigenaren in Rotterdam “hun” woningcomplexen gaan verduurzamen.
Samenvatting
Het VVE Netwerk Rotterdam, opgericht in 2020, wil Verenigingen van Eigenaren met elkaar in contact brengen om van elkaar te leren: isoleren (van de schil), aardgasvrij maken (van gas af, warmte, water en koken), zonnepanelen plaatsen, adaptieve maatregelen treffen (tegengaan van hittestress en overlast van hevige regenval), circulaire aanpak (toepassen van herbruikbare materialen, tegengaan van afval) en zero emissie mobiliteit bevorderen (laadpalen voor elektrische auto’s plaatsen op het eigen terrein en in de garages van de woningcomplexen). Met deze klimaatdeal wordt bevorderd dat Verenigingen van Eigenaren in Rotterdam “hun” woningcomplexen gaan verduurzamen.
Deelnemende partijen
VvE Netwerk Rotterdam, VVE010, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Deze klimaatdeal is in 2020 ontwikkeld.
In 2021 wordt verdere bekendheid gegeven aan het netwerk en via bijeenkomsten de eerste activiteiten worden gelanceerd.
Op 15 september 2021 heeft wethouder Kurvers de interactieve website van het VvE netwerk gelanceerd. Daarmee is een mogelijkheid geschapen om beter en effectiever met de deelnemers aan het netwerk te communiceren. Het bestuur van het netwerk heeft een 10-puntenplan opgesteld. Een aantal punten gaat over verduurzaming in het kader van het Rotterdams Klimaatakkoord. Die punten zijn; ondersteunen en bevorderen van verduurzaming; de transitie om van het gas af te gaan en ondersteuning aan initiatieven rond “optopping van woningcomplexen” die vaak ook een duurzaamheidselement hebben. Op onze website hebben we op verschillende manieren aandacht besteedt aan initiatieven die gerelateerd zijn aan verduurzaming. Helaas hebben we door COVID-19 geen fysieke bijeenkomsten kunnen organiseren over deze onderwerpen. 2021 was dus voor het netwerk vooral een jaar voor het ontwikkelen van de interactieve website en het werven van deelnemers.
De planning van 2022 is het laten groeien van het netwerk en de deelnemers aan te moedigen veel meer kennis en informatie met elkaar te delen.
Klimaatdeals Mobiliteit
Deal 21: Multimodale wijk- en station hubs
We maken deelvervoer simpeler en toegankelijker door multimodale hubs te plaatsen in wijken, bij woningcomplexen, bij bedrijven en bij NS Stations.
Samenvatting
In multimodale hubs kun je elektrische deelauto’s, deelfietsen en deelbakfietsen vinden. Dit zorgt voor een steeds breder gebruik van deelmobiliteit in de stad.
Deelnemende partijen
Hely, NS, MyWheels, Cargoroo, Urbee, Shuttle, RET, Greenwheels, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Het gemeentelijk beleid voor (vormgeving) hubs wordt ontwikkeld in 2022.
Deze klimaatdeal wordt betrokken bij de Stadsbrede deelmobiliteit (Klimaatdeal in ontwikkeling #56)
Deal 25: Eenrichtingsverkeer Nieuwe Binnenweg
We zetten ons in voor het veranderen van de Nieuwe Binnenweg tot een éénrichtingsweg.
Samenvatting
Bewoners, ondernemers, RET, gemeente Rotterdam en de gebiedscommissie zetten zich gezamenlijk in voor het veranderen van de Nieuwe Binnenweg tot een éénrichtingsweg. Hierdoor ontstaat een betere verkeerscirculatie, die veiliger, schoner en gezonder is. Het is een voorbeeldfunctie voor een breder verkeerscirculatieplan, waardoor het autoverkeer afneemt en de stedenbouwkundige kwaliteit van de stad verhoogd wordt. Dit wordt één van de nieuwe experimenten binnen de Rotterdamse Mobiliteitsaanpak.
Deelnemende partijen
Stadslab Luchtkwaliteit, Gemeentelijk vervoerbedrijf RET, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
In 2022 start de planontwikkeling en voor Nieuwe Binnenweg, gericht op verkeerscirculatie en verkeersveiliger en aantrekkelijker maken van de Nieuwe Binnenweg.
Deal 26: Experiment schoolomgevingen
Twee scholen in Rotterdam krijgen een veiliger verkeersomgeving, opdat meer kinderen zelfstandig met de fiets naar school kunnen komen.
Samenvatting
Twee scholen in Rotterdam krijgen voor een periode van circa vier maanden een veiliger verkeersomgeving. Doel is dat kinderen die eerder niet zelfstandig met de fiets aan het verkeer deelnamen, dit nu wel gaan doen. Positieve bijkomstigheid is dat minder autoverkeer in de schoolomgeving en lagere snelheden ten goede komen aan de leefbaarheid.
Deelnemende partijen
School(kinderen), ouders en Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Twee scholen hebben concreet vervolg gekregen in het kader van de deal: De Theresiaschool en de Bergse Zonnebloem. Beide experimenten zijn inmiddels afgerond.
De schoolomgevingenaanpak krijgt vervolg als onderdeel van gemeentelijk beleid. Bij de aanpak wordt het primaat aan fietsers en voetgangers en veilige schoolomgeving gegeven. Ouders die met de auto hun kinderen brengen worden gevraagd op wat afstand van de schoolomgeving te parkeren. Daarnaast wordt verkeersmenu/ verkeerseducatie beschikbaar wat scholen zelf kunnen vormgeven. Dit wordt proactief onder de aandacht van scholen gebracht.
Deal 30: Gemeentelijke mobiliteit
We verduurzamen het gemeentelijke HR-beleid inzake woon-werkverkeer en werk-werkverkeer.
Samenvatting
Het gemeentelijke HR-beleid inzake woon-werkverkeer en werk-werkverkeer van de eigen medewerkers van de gemeente, wordt zoveel mogelijk in lijn gebracht met de Rotterdamse Mobiliteitsaanpak. Dat houdt in dat het gebruik van duurzame vervoerwijzen wordt gestimuleerd. In deze deal wordt aangesloten bij Anders Reizen.
Deelnemende partijen
Gemeente Rotterdam (Cluster Stadbeheer, Afdeling HR van cluster BCO, Afdeling Duurzaam van cluster Stadsontwikkeling).
Stand van zaken
De uitwerking verloopt voorspoedig met plannen voor een eigen wagenpark. Aansluiting van de gemeente bij Anders Reizen is in 2021 voorzien. Gemeente is een van de ambassadeurs van de Rotterdamse werkgeversaanpak Duurzame Mobiliteit (#klimaatdeal52).
Deal 31: Elektrische BoTuBus, voor banen en de buurt
We zetten een elektrische buurtbus in voor werknemers in Spaanse polder en ouderen in de wijk, die wordt opgeladen door zonnepanelen die in eigendom zijn van bewoners van Delfshaven.
Samenvatting
Deze klimaatdeal beoogt het (kunnen) inzetten van een elektrische buurtbus, die gebruik maakt van de lokaal opgewekte stroom, en hierdoor mede gefinancierd wordt.
Deelnemende partijen
Delfshaven [Energie] Coöperatie, OBS Dakpark, OBS de Boog Schiemond, scholenkoepel BOOR, Programma BOTU2028, IABR, TU Delft, Wolfpack, Wijkenergie Werkt, (Wijkbus) Wilskracht Werkt. Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Er wordt nog gewerkt aan het tot stand komen van de (buurt)coöperatie voor zonnestroom.
De ontwikkelingen worden nog afgewacht.
Deal 32: Alle kinderen op de fiets naar school
We zorgen voor praktijkgerichte fietseducatie voor basisschoolleerlingen en/of buurtkinderen.
Samenvatting
Deze klimaatdeal beoogt praktijkgerichte fietseducatie voor basisschoolleerlingen en/of buurtkinderen, om hun zelfstandigheid en zelfredzaamheid in het verkeer te vergroten, de fietscultuur in Rotterdam te versterken en het fietsen als sport te promoten.
Deelnemende partijen
Shurdon Faneyte, Humanitas DANSH Urban Sports, Rebel Group. Erasmus Universiteit Rotterdam, CROW, Huis van Asporaat. Stichting BOOR, Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs, Gemeente Rotterdam
Stand van zaken
Deze deal is gestart met 4 initiatieven op Rotterdam Zuid en heeft een vervolg gekregen in onder andere Jeugdvakantieland waar 9.650 kinderen (van 2 tot 12 jaar) hebben gefietst. 2700 leerlingen op 66 basisscholen in Rotterdam hebben het fietsexamen gedaan.
Deal 35: Klimaatalliantie – Transitiekamer Mobiliteit
We roepen de Transitiekamer Mobiliteit in het leven, een samenwerkingsverband tussen gemeente en partners gericht op het versnellen en op schaal brengen van de transitie naar emissie loze en gedeelde mobiliteit in Rotterdam.
Samenvatting
De Transitiekamer Mobiliteit is een samenwerkingsverband tussen gemeente en partners gericht op het versnellen en op schaal brengen van de transitie naar emissie loze en gedeelde mobiliteit in Rotterdam. Deze transitiekamer bestaat uit ambtenaren met een vrije taakopdracht de mobiliteitstransitie te faciliteren en gedetacheerden van een aantal partners in de stad.
Deelnemende partijen
Verkeersonderneming, DRIFT, HumanKind, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De transitiekamer is een steun geweest bij de ontwikkeling van nieuwe klimaatdeals.
De verdere verbreding van gedeeld eigenaarschap in Rotterdamse samenleving voor de klimaatdoelstelling betekent een verdere doorontwikkeling van deze deal naar een klimaatalliantie.
In 2022 wordt er gefocust op het oprichten van een tafel klimaatalliantie met de stad waarin belangen evenredig zijn vertegenwoordigd, gericht op minimaal 50% CO2 reductie 2030.
Deal 52: Mobiliteitsaanpak Rotterdamse werkgevers
We bouwen een netwerk op van Rotterdamse werkgevers, ontwikkelen een mobiliteitsaanpak en maken afspraken over minder, andere en schonere verplaatsingen in het werk-gerelateerde verkeer, dringen zo de CO2 uitstoot van dat verkeer terug èn besparen kosten.
Samenvatting
De helft van het wegverkeer is werk-gerelateerd. Voor effectief klimaatbeleid voor mobiliteit en een gezonde stad zijn de bedrijven cruciaal. De werkgeversaanpak is dan ook een heel belangrijk onderdeel van het Nationale klimaatakkoord. Rotterdam is de eerste stad/regio in Nederland waar we dit grootschalig willen uitrollen. In de vorm van deze deal: een Rotterdamse werkgeversaanpak van en voor Rotterdamse bedrijven om kosten te besparen en schadelijke emissies sterk te verlagen. In die Mobiliteitsaanpak Rotterdamse werkgevers willen we afspraken maken over het werk-gerelateerde verkeer. Afspraken over minder verplaatsingen (thuiswerk), andere verplaatsingen (naar fiets/ov) of over schonere verplaatsingen (meer elektrisch en met meer elektrische voertuigen). We vragen bedrijven dit jaarlijks te monitoren en hun ervaringen te delen.
Deelnemende partijen
Weten welke partijen deelnemen aan de Klimaatalliantie Duurzame Mobiliteit? Kijk op Klimaatalliantie Duurzame Mobiliteit - Ways2go voor een overzicht van de alliantiepartners.
Stand van zaken
Deze klimaatdeal is in 2020 ontwikkeld: een programmatische aanpak voor een netwerk van Rotterdamse werkgevers, gericht afspraken maken met bedrijven over duurzaam woon-werk- en zakelijk verkeer met minimaal 50% CO2 reductie in 2030. Met de Verkeersonderneming is een programma opgezet met een verschillende benadering voor grote en kleinere bedrijven.
In oktober 2021 is de kick-off met 22 bedrijven geweest die de intentieverklaring hebben ondertekend. Eind 2021 zijn 30 bedrijven aangesloten. De aanpak op twee bedrijventerreinen Spaanse Polder/Rotterdam Noordwest en Alexanderknoop is gestart.
In 2022 wordt er gefocust op het aansluiten van 2e tranche bedrijven bij de klimaatalliantie, ca 100 grotere bedrijven en 2-4 grotere bedrijventerreinclusters (MKB).
Totaal > ca 110.000 werknemers
Regionale verbreding aanpak/ klimaatalliantie.
Deal 56: Stadsbrede deelmobiliteit
In alle wijken van Rotterdam organiseren dat elektrische deelauto’s en andere vormen van deelmobiliteit op loopafstand en tegen aantrekkelijk tarief beschikbaar zijn.
Samenvatting
Elektrische deelauto en andere vormen van ZE-mobiliteit, kunnen een alternatief vormen voor eigen autobezit en zo sterk bijdragen aan CO2 reductie. Plan is met providers en bewoners(vertegenwoordigingen) afspraken te maken over een effectieve gedragen aanpak, waarbij in alle buurten deelmobiliteit beschikbaar is.
Deelnemende partijen
Providers deelmobiliteit, (pro)actieve bewonersgroepen worden hiervoor benaderd.
Stand van zaken
Deze klimaatdeal is in ontwikkeling en wordt nader afgestemd op het gemeentelijke beleid in ontwikkeling.
Versnelling van de ontwikkeling van deelmobiliteit en vervanging incidenteel autogebruik draagt potentieel substantieel bij aan de klimaatopgave. Resultaat in samenwerking met mobiliteitstransitie met de stad.
Klimaatdeals Schone energie
Deal 36: Ontwikkelen van productie van duurzame energie uit de haven
Wij verkennen nieuwe mogelijkheden om in het havengebied wind- en zonne-energie te ontwikkelen.
Samenvatting
Er wordt onderzocht welke nieuwe mogelijkheden er tot 2030 zijn om in het havengebied wind en zonne-energie te ontwikkelen. Doel is om, samen met partijen in het havengebied, een helder inzicht te krijgen in deze mogelijkheden en ze optimaal te benutten.
Deelnemende partijen
Havenbedrijf Rotterdam, Provincie Zuid-Holland, Gemeente Rotterdam.
In samenwerking met onder andere NWEA, Holland Solar, Stedin, Deltalinqs, Natuur & Milieufederatie Zuid-Holland.
Stand van zaken
Wij verkennen nieuwe mogelijkheden om in het havengebied wind- en zonne-energie te ontwikkelen. Gezamenlijk onderzoek door Havenbedrijf Rotterdam, Provincie en gemeente is uitgevoerd en opgeleverd in 2020. Hieruit volgde dat behoud van het huidige opgestelde vermogen windenergie een uitdaging zal vormen. Aanvullende potentie van zon bedraagt 130-150 MWp. Realisatie van dit laatste vraagt nadrukkelijk om aanvullende acties.
In 2021 volgden planvorming en vervolgacties. En zou er worden gestart met de tender drijvend zonnepark Slufter. De tenderprocedure is tot nadere orde uitgesteld vanwege een lopende fiscaal complexe situatie. In september 2021 is er een onafhankelijk juridisch advies afgerond en wordt op basis daarvan gewerkt aan een financieel advies. Op dit moment worden beide adviezen beoordeeld.
Deal 37: Zon op bedrijfsdaken in het havengebied
We zetten ons in om bedrijfsdaken binnen het havengebied van zonnepanelen te voorzien.
Samenvatting
Gebruik makend van de uitkomsten van het onderzoek in bovengenoemde klimaatdeal, worden bedrijfsdaken binnen het havengebied van zonnepanelen voorzien. Veel bedrijven in het havengebied overwegen zon op hun daken of bereiden dit voor, benaderen ontwikkelaars, of worden benaderd. Hierdoor is er veel activiteit rondom de grotere bedrijfsdaken. Voor veel bedrijven is SDE+ toegekend (meer dan 40 MWp).
Deelnemende partijen
Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, de bij Deltalinqs aangesloten bedrijven van het Haven-industrieel complex, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Het Havenbedrijf zet zich in om bedrijfsdaken binnen het havengebied van zonnepanelen te voorzien.
Faciliterende activiteiten voor bedrijven zijn in 2021 doorgegaan. Voor de activiteiten op pand-/locatieniveau geldt dat de ontwikkeling vooral is ingegeven door de marktvraag en -aanbod en SDE+(+) subsidie. De ontwikkelaars van nieuw vastgoed groter dan 5000 m2 in de haven maken de daken geschikt voor zon-PV.
Ook in 2021 was het animo van bedrijven (panden met kleinere dakoppervlaktes) voor gezamenlijke zon-exploitatie overigens beperkt, hetgeen deels vanuit de complexiteit en benodigde focus op kernactiviteiten in de COVID-19 crisis kan worden verklaard. Inmiddels worden ook klanten in het Distripark Botlek een energiescan aangeboden. In deze scan wordt naast kansen voor zon-PV ook energiebesparende maatregelen als advies meegegeven.
De gunning van de tender voor Zon op het eigen vastgoed van het Havenbedrijf is in 2021 afgerond en de daken worden verhuurd.
Deal 38: Regionale versnelling wind op land
Voor een viertal windenergieprojecten zetten gemeente, ontwikkelaars en grondeigenaren in op een versnelling.
Samenvatting
Voor een viertal windenergieprojecten plaatsen gemeente, ontwikkelaars en grondeigenaren handtekeningen onder de afspraken, Doel is realisatie uiterlijk in 2023. Voor deze versnelling zijn lopende processen rondom creëren sociaal draagvlak en participatie randvoorwaardelijk.
Deelnemende partijen
Rijkswaterstaat, ontwikkelende partijen, private eigenaren, Staatsbosbeheer, Rijksvastgoedbedrijf, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Voor een viertal windenergieprojecten plaatsen gemeente, ontwikkelaars en grondeigenaren handtekeningen onder de afspraken. Hiervoor zijn lopende processen rondom creëren sociaal draagvlak en participatie randvoorwaardelijk.
In 2020 zijn afspraken gemaakt voor alle vier de windenergieprojecten. Hiermee is de deadline voor start exploitatie in zicht.
Tevens geldt dat de deal hiermee zijn doel heeft bereikt: versnelling binnen de deal is door samenwerking met grondeigenaren en ontwikkelaars bereikt. Daarom kan de deal worden afgerond.
Deal 39: Ketenstimulatie van elektriciteit uit wind op zee
We werken aan een gezamenlijke lobby voor de koppeling tussen de vraag naar hernieuwbare elektriciteit en aanbod door nieuwe windparken op zee.
Samenvatting
De koppeling tussen de vraag naar hernieuwbare elektriciteit en aanbod door nieuwe windparken op zee moet zorgen voor een belangrijke stimulans in de verdere ontwikkeling van het Rotterdamse offshore windcluster. Met alle partijen vertellen wij een gezamenlijk verhaal en koppelen wij dit aan de bestaande ambities voor de verduurzaming van het havengebied. Doel van de deal is een lobbybrief waarin de afzenders de rijksoverheid oproepen om ervoor te zorgen dat er duidelijkheid komt wanneer welke infrastructuur waar beschikbaar is tussen nu en 2030, met een doorkijk naar 2050 en daarbij de wettelijke kaders voor netbeheer te verruimen zodat er vooruitlopend op de elektrificatieprojecten de benodigde infrastructuur kan worden aangelegd.
Deelnemende partijen
Havenbedrijf Rotterdam, Eneco, NWEA, ENGIE, Stedin, Deltalinqs, de bij Deltalinqs aangesloten bedrijven van het Haven-industrieel complex, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
De koppeling tussen de vraag naar hernieuwbare elektriciteit en aanbod door nieuwe windparken op zee moet zorgen voor een belangrijke stimulans in de verdere ontwikkeling van het Rotterdamse offshore windcluster. Met alle partijen vertellen wij een gezamenlijk verhaal en koppelen wij dit aan de bestaande ambities voor de verduurzaming van het havengebied. Doel van de deal is een aantal opvolgende input-acties gericht op het stimuleren van duidelijkheid over oplossingen voor het wegnemen van belemmeringen zoals beschikbaarheid infrastructuur tussen nu en 2030, met een doorkijk naar 2050 en daarbij de wettelijke kaders voor netbeheer te verruimen zodat er vooruitlopend op de elektrificatieprojecten de benodigde infrastructuur kan worden aangelegd.
De dealpartijen en bredere organisaties hebben in 2020 een lobbybrief verstuurd aan het ministerie van EZK met daarin steun voor een beleidsversnelling als het gaat om vraag/aanbod koppeling en de rol van elektrificatie daarbij. Mede naar aanleiding van de aanbevelingen van het Afry-rapport zet het ministerie van EZK in op vervolgstappen met de sector (o.m. omzetten naar aanbestedingscriteria).
Deal 40: Aanlanding elektriciteit uit wind op zee
Om schone energie te benutten zet Rotterdam in op regionale aanlanding van elektriciteit uit wind op zee.
Samenvatting
In de regio Rotterdam speelt aanlanding van deze elektriciteit een grote rol in de ambities voor de verduurzaming van het havengebied.
Deze klimaatdeal is onderdeel van de gezamenlijke lobby-agenda vanuit regionale partijen richting de rijksoverheid (Klimaatdeal #39)
Deelnemende partijen
Eneco, Havenbedrijf Rotterdam, NWEA, Stedin, Deltalinqs, de bij Deltalinqs aangesloten bedrijven van het Haven-industrieel complex, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Om schone energie te benutten zet Rotterdam in op regionale aanlanding van elektriciteit uit wind op zee. In de regio Rotterdam speelt aanlanding van deze elektriciteit een grote rol in de ambities voor de verduurzaming van het havengebied.
Deze klimaatdeal is onderdeel van de gezamenlijke lobby-agenda vanuit regionale partijen richting de rijksoverheid (Klimaatdeal #39)
In november 2020 heeft EZK besloten over de locatie en tracé van deze aanlanding waarin het regio-advies integraal overgenomen.
Tevens geldt dat de deal hiermee het doel voor de aanlanding heeft bereikt. Daarmee is deze deal met succes afgerond.
Deal 41: Zon-energie in woonwijk Prinsenland – Het Lage Land
In deze ‘next generation’ woonwijk onderzoeken en ontwikkelen wij koppelingen tussen de opwek, opslag en distributie van zon-energie.
Samenvatting
Er wordt onderzocht hoe de opwek, opslag en distributie van zonne-energie kan worden gekoppeld. Op basis van het rapport ‘Vergezicht elektriciteitsneutraal Prinsenland-Het Lage Land’ maakt de gemeente afspraken met Woonstad en Stedin, gericht op het organiseren van consortia die experimenten of pilots gaan realiseren.
Deelnemende partijen
Woonstad Rotterdam, Stedin, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Er wordt onderzocht hoe de opwek, opslag en distributie van zonne-energie kan worden gekoppeld. Op basis van het rapport ‘Vergezicht elektriciteitsneutraal Prinsenland-Het Lage Land’ maakt de gemeente afspraken met Woonstad en Stedin, gericht op het organiseren van consortia die experimenten of pilots gaan realiseren.
In 2021 is:
- de intentieovereenkomst tussen gemeente, Sportbedrjif en EvR voor 4 coöperatieve daken met zonne-energie op gymzalen getekend;
- de haalbaarheidsstudie met opslag van schone energie bij vv Alexandria ’66 gestart;
- wordt in het project Smart Energy Alexanderhal opwek, opslag en distributie van zonne-energie vormgegeven;
- oprichting energie coöperatief Woonsol voor huurders Woonstad.
Deal 42: Parkeerterreinen overkappen met zonnedaken
We selecteren parkeerterreinen die geschikt zijn voor het overkappen met zonnedaken.
Samenvatting
Parkeerterreinen die geschikt zijn voor het overkappen met zonnedaken, worden geselecteerd en daarna van deze daken voorzien. Daarbij kunnen ook andere functies ingevuld worden, zoals elektrische laadpalen, docking stations voor elektrische fietsen en/of opslag. Onderzoek heeft geschikte locaties opgeleverd binnen alle parkeerterreinen in eigendom van de gemeente Rotterdam. De uiteindelijke shortlist vormt de basis voor verdere ontwikkeling van deze deal. Om óók parkeerterreinen die niet in eigendom zijn van de gemeente Rotterdam te activeren heeft de gemeente Rotterdam samen met het bedrijf Sobolt en de Provincie Noord-Holland in 2020 een interactieve online tool, parkthesun.com, ontwikkeld. Dit heeft geleid tot veel aandacht in het werkveld en de media.
Deelnemende partijen
Stedin, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Parkeerterreinen die geschikt zijn voor het overkappen met zonnedaken, worden geselecteerd en daarna van deze daken voorzien. Daarbij kunnen ook andere functies ingevuld worden, zoals elektrische laadpalen, docking stations voor elektrische fietsen en/of opslag. Onderzoek heeft meerdere geschikte locaties opgeleverd voor parkeerterreinen in eigendom van de gemeente Rotterdam. De uiteindelijke shortlist vormt de basis voor verdere ontwikkeling van deze deal. Om óók parkeerterreinen die niet in eigendom zijn van de gemeente Rotterdam te activeren heeft de gemeente Rotterdam samen met het bedrijf Sobolt en de Provincie Noord-Holland in 2020 een interactieve online tool, www.parkthesun.com, ontwikkeld. Dit heeft geleid tot veel aandacht in het werkveld en de media
In 2020 is een marktconsultatie uitgevoerd waaruit blijkt dat de business-case in principe haalbaar is, zij het onder voorwaarden zoals in elk geval: voldoende lange exploitatietermijnen, SDE++ subsidie vooralsnog noodzakelijk is. Ook zijn er optimalisatie mogelijkheden onderkend. De ontwikkelde online tool www.parkthesun.com kreeg veel aandacht in het werkveld en de media.
In 2021 zijn we in gesprek geraakt met Hockey Club Rotterdam (HCR). In samenwerking met HCR en het Sportbedrijf Rotterdam zijn we tot een PvE en een opstalovereenkomst gekomen. Het is de bedoeling dat in januari 2022 dit parkeerterrein wordt aanbesteed. In de tussentijd hebben we het voornemen om de eerdergenoemde shortlist door een bureau tegen het licht te houden op haalbaarheid. Met dit rapport kunnen we dan weer verder om de shortlist tot ontwikkeling te brengen, mede door de lessen die geleerd zijn in het traject rondom het parkeerterrein van HCR.
Deal 43: Zon op bedrijfsdaken in het stedelijk gebied
We gaan alle geschikte daken op bedrijventerreinen voorzien van zonnepanelen en waar mogelijk een toepassing van windenergie.
Samenvatting
Om alle geschikte daken op bedrijventerreinen te voorzien van zonnepanelen en waar mogelijk een toepassing van windenergie, worden parkmanagers en ondernemersverenigingen gefaciliteerd met onafhankelijke adviseurs die hen de subsidieaanvraag uit handen nemen. Zo wordt uitvoering gegeven aan de door de gemeenteraad aangenomen motie ‘een dak vol energie’. Betreft de bedrijfsterreinen Hoogvliet-Gadering, Feijenoord-Stadionweg en Rozenburg-Porthof.
Deelnemende partijen
Ondernemersvereniging Spaanse Polder, Ondernemersvereniging Stadionweg, Stichting Samenwerkende Bedrijven Hoogvliet Gadering, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Om alle geschikte daken op bedrijventerreinen te voorzien van zonnepanelen en waar mogelijk een toepassing van windenergie, worden parkmanagers en ondernemersverenigingen gefaciliteerd met onafhankelijke adviseurs die hen de subsidieaanvraag uit handen nemen. Zo wordt uitvoering gegeven aan de door de gemeenteraad aangenomen motie ‘een dak vol energie’. Betreft de stedelijke bedrijventerreinen.
In 2020 is op 3 terreinen (Spaanse Polder, Stadionweg en Gadering) samen met parkmanagers de aanpak verduurzamen bedrijventerreinen gestart. Deze aanpak is in 2021 verder opgezet.
Medio 2021 is de subsidieregeling ‘Energievouchers voor ondernemers op bedrijventerreinen’ gestart, hiermee kan een ondernemer een dakscan voor zonnepanelen laten uitvoeren.
Door COVID-19 zijn de mogelijkheden om te overleggen met ondernemers beperkt waardoor de opschaling minder snel verloopt dan eerder gepland.
Deal 53: Verduurzamen van bedrijfsterreinen
Ondernemers, lokale partners en stedelijke partijen slaan de handen ineen rondom energiebesparing, -opwek en mobiliteit, ze realiseren zo een maatwerk aanpak voor verduurzaming van Rotterdamse bedrijventerreinen.
Samenvatting
Samen met initiatiefnemers Eneco en Rabobank, zet de gemeente Rotterdam komende jaren in op de verduurzaming van bedrijventerreinen. Dat gebeurt door individuele en vooral collectieve duurzame investeringen van ondernemers te stimuleren: besparing, opwek en mogelijk ook mobiliteit. Hiermee is deze deal vooral gericht op het ontwikkelen en verbeteren van het proces en de aanpak: komen tot (maatwerk) benadering voor verduurzaming. Met een lokale aanpak, samen met de ondernemers én een netwerk van stedelijke partners, gaan we per terrein op zoek naar rendabele maatregelen voor onder andere energiebesparing en energie-opwek, om zo ook bij te dragen aan vermindering van CO2-uitstoot. De aanpak wordt binnen klimaatdeal #43 al toegepast op de bedrijventerreinen Gadering-Hoogvliet en Stadionweg-Veranda. Ambitie is om deze aanpak te gaan toepassen op 40 bedrijventerreinen in Rotterdam.
Deelnemende partijen
Rabobank, Eneco, Ondernemersverenigingen van de terreinen Gadering, Spaanse Polder en Noordwest, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Samen met initiatiefnemers Eneco en Rabobank, zet de gemeente Rotterdam komende jaren in op de verduurzaming van bedrijventerreinen. Dat gebeurt door individuele en vooral collectieve duurzame investeringen van ondernemers te stimuleren: besparing, opwek en mogelijk ook mobiliteit. Hiermee is deze deal vooral gericht op het ontwikkelen en verbeteren van het proces en de aanpak: komen tot (maatwerk) benadering voor verduurzaming. Met een lokale aanpak, samen met de ondernemers én een netwerk van stedelijke partners, gaan we per terrein op zoek naar rendabele maatregelen voor onder andere energiebesparing en energie-opwek, om zo ook bij te dragen aan vermindering van CO2-uitstoot. De aanpak wordt binnen klimaatdeal #43 al toegepast op de bedrijventerreinen Gadering-Hoogvliet en Stadionweg-Veranda. Ambitie is om deze aanpak te gaan toepassen op 40 bedrijventerreinen in Rotterdam.
Bij het bedrijventerrein Stadionweg-Veranda speelt momenteel andere problematiek en deze staat on hold.
In 2021 is voor de Spaanse Polder en Noordwest een Energie potentieel scan (EPS) uitgevoerd als nul-meting.
Voor het einde van 2021 zullen er ook Energie potentieel scans uitgevoerd worden voor Gadering, Pothof, de 3 bedrijventerreinen in Hoek van Holland (die wij als 1 zien) en Ommoord.
Eind 2021 worden de ervaringen vanuit klimaatdeal #43 verankerd in de aanpak en daarna wordt de aanpak toegepast op de volgende bedrijfsterreinen binnen Rotterdam: Rozenburg Pothof, Charloise Poort, Ommoord en de 3 bedrijventerreinen in Hoek van Holland.
Deal 54: Op naar 90 coöperatieve zonnedaken
We gaan in Rotterdam 90 coöperatieve zonnedaken realiseren, door bestaande en nieuw te vormen energiecoöperaties.
Samenvatting
Deze klimaatdeal is ontwikkeld op initiatief van verschillende Rotterdamse energiecoöperaties. Doel van deze klimaatdeal is dat er in het jaar 2025 in Rotterdam 90 coöperatieve zonnedaken zijn gerealiseerd, waar bewoners samen eigenaar zijn van zonnepanelen op een dak in de buurt. Dat wordt mogelijk gemaakt door bestaande en nieuw te vormen energiecoöperaties, samen met de gemeente en andere partners, waaronder dakeigenaren. De aanpak moet gaan omvatten:
- Activeren/stimuleren van bewoners;
- Faciliteren van/kennisdeling met lokale initiatieven
- Financieel ondersteunen van lokale initiatieven: subsidie/leningen
- Versterken van de inzet van een onafhankelijk adviseur, die o.a. bijdraagt aan windenergie- en zonprojecten.
In 2025 moet er een sterke coöperatieve beweging zijn, verankerd in de wijken van Rotterdam, met een gezamenlijke uitvoeringsorganisatie. Deze is klaar om de nationale ambitie “50 procent hernieuwbare productie op land in eigendom van de lokale omgeving”, ook in Rotterdam waar te maken.
Deelnemende partijen
Alex Energie, Blijstroom, Delfshaven Energie Coöperatie, Wijkbedrijf De Middellander, Energiecoöperatie Rozenburg, Energie van Rotterdam, Social Impact Fonds Rotterdam, Provincie Zuid-Holland, Gemeente Rotterdam.
In samenwerking met de betreffende dakeigenaren.
Stand van zaken
Deze deal is gericht op het realiseren van coöperatieve zonnedaken. De initiatiefnemers (verschillende Rotterdamse coöperaties) hebben de daartoe eind 2020 de coöperatie “Energie van Rotterdam” opgericht.
In het voorjaar van 2021 hebben gemeente Rotterdam, Sportbedrijf Rotterdam, Stichting BOOR en Energie van Rotterdam drie intentieverklaringen getekend voor het ter beschikking stellen van daken. Sinds dat moment zijn de eerste negen zonnedaken in uitvoering.
In de zomer van 2021 heeft de provincie Zuid-Holland voor deze eerste projecten een projectsubsidie toegekend.
In de zomer van 2021 heeft de gemeente Rotterdam aan Energie van Rotterdam een startsubsidie toegekend voor de eerste jaren. Vanaf dat moment is tevens de organisatie verder opgezet. Deze was in het oktober operationeel.
Vanaf oktober 2021 wordt op volle kracht gewerkt aan de lopende projecten, alsmede aan de voorbereidingen van nieuwe projecten.
Klimaatdeals Circulair
Deal 46: Samenwerking ‘Rotterdam tegen Verspilling’
We gaan voedselverspilling actief tegen, door te kijken welke afspraken we kunnen maken met de verschillende partijen in de stad en óók met de producenten.
Samenvatting
Hoe gaan we om met voedsel in de stad; niet alleen aan de voorkant, maar ook aan de achterkant. Door partijen hieraan te verbinden zorg je ervoor dat dit niet alleen een opgave is van de gemeente, maar van iedereen in de stad.
Deelnemende partijen
Stichting Voedselsurplus (Shareaty), Stichting Zero Foodwaste Rotterdam, Samskip, Erasmus Sustainability Hub, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Aangepast door COVID-19. Shareaty heeft met partners in 2020 62.000 kg voedsel verwerkt en gedoneerd aan sociale restaurants. Dat komt neer op 90.000 maaltijden. Op dit moment halen ze 80% van de goederen in gewicht (70% in waarde) voedsel op bij groothandelaren en producenten. De geschatte waarde van de donaties is € 250.000. De CO2 besparing is net is minder dan 200 ton. Ze hebben geleverd aan 23 sociale keukens.
Shareaty (stichting Voedselsurplus) is gestart met distributie van voedselreststromen in Rotterdam. Na overleg in januari 2021 hebben we gekozen voor een mediamoment met resultaten eerste jaar, inclusief oproep meer partners en/of hulp. In 2021 is er tot 190.000 kilo voedsel gered, dit staat gelijk aan 460 ton CO2.
Vanaf Q2 2021 is een campagne gestart voor hulp vanuit de klimaattafel voor het zoeken van een nieuwe koellocatie voor opslag van meer voedsel.
Deal 47: Stimuleren van een meer plantaardig dieet
We zetten de verschuiving naar meer plantaardige voeding hoger op de agenda.
Samenvatting
Met meer plantaardige voeding hoger op de agenda is ecologisch winst te behalen. Daarom wordt in samenwerking met de Behavioural Insights Groups Rotterdam, de gemeente Rotterdam en de Erasmus Sustainability Hub een gedragsonderzoek uitgevoerd, om te zien hoe we de consument het beste kunnen stimuleren naar een meer plantaardig voedingspatroon.
Deelnemende partijen
Behavioural Insights Group Rotterdam, Erasmus Sustainability Hub, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
In 2021 is deze klimaatdeal omgezet naar de Rotterdamse horeca. Dit heeft geresulteerd in een nieuw programma dat samen met MKB010 Next en de Rotterdamse Voedselvisie is opgezet: het Nieuwe Nassen. Het programma vindt enkel doorgang door middel van kleinere events. Het grote event staat momenteel on hold in verband met de COVID-19 pandemie.
Wel zijn een aantal horecazaken aan de slag gegaan met een circulaire scan met behulp van GreenDish. Ook is de Hogeschool Rotterdam aan de slag gegaan met alternatieve menu’s. Eerste resultaten hiervan worden verwacht in 2022.
Deal 48: De Erasmus Universiteit creëert positieve impact
De Erasmus Universiteit wil 2024 een CO2-neutrale universiteit te zijn.
Samenvatting
De Erasmus Universiteit zet in op twee lijnen: (1) de verduurzaming van de campus en (2) van het onderwijs/onderzoek. De Erasmus Universiteit gaat o.a. jaarlijks de ecologisch voetafdruk in kaart brengen, een roadmap naar een duurzame campus ontwikkelen, een werkgroep Duurzaamheid starten die zich richt op de verduurzaming van het onderwijs en de campus als living lab gebruiken om te experimenteren met toegepast duurzaamheidsonderzoek.
Deelnemende partijen
Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus Sustainability Hub, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Campus en faculteiten waren in 2020 en 2021 deels gesloten waardoor aantal doelstellingen of juist gehaald zijn (mobiliteit) of juist niet (afvalscheiding, terugbrengen vleesconsumptie). In 2021 is een nieuwe projectmanager aangenomen die beleid en plannen gaat uitbreiden. Hier worden projecten onder geformuleerd waarin de Erasmus Universiteit (EUR) ‘testprojecten’ met de stad gaat starten. Onderdeel van de projecten was strategische sessie met de cateraars op de campus over verduurzaming van het aanbod en een zeer uitgebreide CO2 analyse van alle activiteiten.
Voor 2020 is de totale CO2-emissie van de universiteit bepaald op 5.866,3 ton. Dit komt neer op een voetafdruk per student van 0,2 ton CO2. In vergelijking met 2019 is de totale emissie met circa 9.250,2 ton afgenomen en de voetafdruk per student is met 0,3 ton afgenomen. Over de gehele linie is er 61% minder CO2 uitstoot ten opzichte van 2019. Grootste aanleiding voor deze besparing is de COVID-19 pandemie en de daardoor sterk verminderde activiteit op de campus (bron: https://www.eur.nl/over-de-eur/visie/duurzaamheid/bedrijfsvoering/co2-voetafdruk). Aanvullend heeft de EUR op het gebied van mobiliteit zeer ambitieuze maatregelen aangekondigd voor haar medewerkers, waaronder enkel treinreizen voor werk onder de 700km.
Naast de EUR voert de klimaattafel verkennende gesprekken over uitbreiding van de deal naar samenwerking tussen meerdere onderwijsinstellingen in Rotterdam, waaronder naar Hogeschool Rotterdam en Zadkine. Te starten met kennisdeling op facilitair gebied en samenwerken op het gebied van mobiliteit. De Hogeschool Rotterdam is inmiddels actief met hun interne programma ‘Samen Duurzaam’.
Deal 55: Circulaire Retail in de binnenstad
UDS gaat vernieuwende, duurzame retailconcepten van lokale ondernemers winkelruimtes aanbieden in de vorm concept of pop-up stores in het kernwinkelgebied.
Samenvatting
UDS en de gemeente Rotterdam willen actief experimenteren met verduurzaming van het Rotterdamse centrum door middel van concept of pop-up stores met daar in vernieuwende, duurzame retailconcepten van lokale ondernemers. Doel is een verduurzaming van het aanbod in het kernwinkelgebied en duurzame alternatieven bieden met een lagere CO2 afdruk. Zo wordt de binnenstad een podium voor duurzaam retail-aanbod en lokaal ondernemerschap. Dit is hard nodig omdat de kleding en spullen die we kopen, ruim 34% van onze CO2 uitstoot voor hun rekening nemen. We hebben dus alternatieven nodig. Denk bijvoorbeeld aan het hergebruik van verpakkingen als klantloyaliteitsprogramma of producten die langer meegaan, als een dienst worden aangeboden. Of al simpelweg producten die gemakkelijker (lokaal) te recyclen of te repareren zijn.
Deelnemende partijen
Urban Department Store (UDS), De Wasserij, SwapShop / Awareness Collectief, Gemeente Rotterdam, BlueCity.
Stand van zaken
Deze klimaatdeal is ontwikkeld in 2020. Nieuwe winkel geopend en verlengd contract in 2021: kledingruil in plaats van verkoop nieuwe kleding. Ook is een longlist van 100 lokale bedrijven en makers aangeleverd die interesse hebben in een retail faciliteit in de binnenstad.
Tweede conceptstore naar verwachting in 2021. Tevens in conceptontwikkelingsfase voor een circulair warenhuis in de binnenstad met volledig duurzaam en circulair aanbod.
Komend jaar worden meer circulaire winkelconcepten voorgesteld aan UDS, de vastgoedpartijen om zich te vestigen. Daarnaast zullen we ook verkennen op welke manier we de bestaande winkelcentra en de bestaande retailers kunnen helpen te verduurzamen, denk aan inzameling textiel, verbetering bronscheiding van organisch afval, verduurzamen etalages en interieur aanbod.
Deal 57: Gezonde en duurzame lijnbaan
We willen een aantrekkelijk, duurzaam en gezond aanbod van retail en horeca in de stad creëren, met als gebiedsgerichte testcase de Korte Lijnbaan.
Samenvatting
In Rotterdam spelen verschillende uitdagingen rondom het thema voedsel. Rotterdam is één van de ongezondste steden van Nederland. De helft van de Rotterdammers is te dik en bijna een kwart van de kinderen in onze stad heeft overgewicht. Op veel plekken in de stad is er geen gezonde voedselomgeving. En dan valt het maken van gezonde keuzes niet mee. Daarnaast heeft voedselconsumptie een grote impact op het klimaat. Voor de productie van ons voedsel zijn grondstoffen, land en water nodig. Voedselproductie, -transport en -consumptie leiden tot CO2-uitstoot. Ook voedselverspilling heeft grote invloed op het klimaat.
De klimaatdeal omvat een haalbaarheidsstudie met marktpartijen naar een ander horeca-aanbod en de mogelijkheden voor duurzame en circulaire retailconcepten en (ver)maakbedrijven in de Korte Lijnbaan. De Korte Lijnbaan is als rijksmonument een iconische plek in de binnenstad, maar ook een plek waar uitdagingen spelen, zoals leegstand en overlast. Het is een gebied dat op zoek is naar een nieuwe identiteit en functie binnen de stad, die het gebied in staat stelt om mee te bewegen met de tijd en commerciële kansen te pakken. De klimaatdeal draagt bij aan de ontwikkeling van de Korte Lijnbaan tot een aantrekkelijk en duurzaam mixed use gebied.
Het doel is een om tot een breed gedragen, commercieel haalbare concepten voor gebiedsontwikkeling op de Korte Lijnbaan te komen (gedragen door zowel de betrokken marktpartijen en de afdelingen van de Gemeente Rotterdam). Het ontwikkelde concept kan als voorbeeld dienen voor gebiedsontwikkeling op andere plekken in de stad, gericht op een groter aanbod van duurzame retail concepten en gezond duurzaam voedsel in de stad.
Deelnemende partijen
Urban Department Store Rotterdam, Manhave, Syntrus Achmea, Redevco, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
Na verschillende verkennende gesprekken in 2020 en 2021 is in 2021 gestart met een tweetal strategische sessies met de vastgoedeigenaren. Daarnaast is er onderzoek uitgevoerd naar de ontwikkelingen op de Korte Lijnbaan en mogelijke kansen voor de toekomst, in nauwe afstemming met de betrokken markt partijen en afdelingen van de Gemeente Rotterdam. Het tussentijdse resultaat is een uitgewerkt concept en manifest met een gedeelde visie op het gebied door marktpartijen (vastgoed, exploitanten) en de Gemeente.
In Q1 2022 wordt een concept-bidbook (met manifest en longlist van exploitanten) uitgewerkt en aan de vastgoedeigenaren voorgelegd. Tegelijkertijd wordt parallel binnen de gemeente gekeken naar mogelijkheden om meer duurzame (voedsel) concepten te faciliteren en gewerkt aan een eenduidige visie en beleid voor de Korte Lijnbaan.
Deal 58: Geen Woorden Maar Draden
Haalbaarheidsstudie van de realisatie van chemische textiel recycling in de regio Rotterdam.
Samenvatting
Nederland is groot importeur en exporteur van post-consumenten textiel. Een aanzienlijk deel van de sorteerders die dit textiel verwerken zijn gevestigd rond de Haven van Rotterdam: 55% van alle sorteerders die zijn aangesloten bij de nationale brancheorganisatie Vereniging Herwinning Textiel (VHT). Deze sorteerders verwerken op deze locaties in totaal ruim 126.000 ton textiel per jaar. Al met al een enorme Rotterdamse textielberg waarvan een groeiend deel niet verkoopbaar is op de tweedehandsmarkt.
De regio Rotterdam lijkt de ideale locatie voor de realisatie van de infrastructuur voor nasortering en chemische recycling gezien de sterke aanwezigheid van sorteerders in de regio Rotterdam en het bestaande chemische cluster in de haven.
Gezien het momentum rond circulair textiel vanuit alle belanghebbenden is het moment aangebroken om de laatste stappen van praat naar draad te zetten. In deze Klimaatdeal werken overheden en marktpartijen actief samen aan het uitwerken van de investeringspropositie en aantrekken van financiering voor de realisatie van textiel nasortering en recycling in de regio Rotterdam.
Deelnemende partijen
EigenDraads, Havenbedrijf Rotterdam, Innovation Quarter, Gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
In 2021 is gestart met onderzoek naar de mogelijkheden en kansen voor meer en betere recycling van textiel in de regio. Rotterdam is momenteel een van ‘s werelds grootste exportlanden van tweedehands textiel. In de maanden september t/m december 2021 is EigenDraads samen met grote sorteerders een onderzoek gestart naar de omvang van de textielstromen, de bestemmingen en de kansen voor verwaarding. Met als doel de haalbaarheid en bijbehorende voorwaarden voor de realisatie van chemische textiel recycling in de regio Rotterdam in kaart te brengen. Daarbij wordt naast textiel ook gekeken naar vestigingsvoorwaarden en propositie case voor de haven (overslag bewegingen binnenvaart en zeevaart).
Klimaatdeals Gezondheidszorg
Geen klimaat deals gevonden.